Groot Kaasjeskruid - bloemen
- Nederlandse naam: Groot Kaasjeskruid
- Botanische naam: Malva sylvestris, Flores Malvae
- Familie: Malvaceae (Kaasjeskruidfamilie)
- Herkomst: Servië
- Plantdeel: Bloemen
- Element: Water
- Planeten: Maan, Venus
- Sterrenbeeld: Weegschaal, Kreeft
- Goden & Godinnen: Althea, Aphrodite en Venus.
Let op! De slijmstoffen in Kaasjeskruid kunnen geneesmiddelen die tegelijkertijd worden ingenomen absorberen en zo de werkzaamheid verminderen.
Kaasjeskruid maakt deel uit van de grote familie van Malvaceae-planten, waaronder Katoen, Okra en Hibiscus.
De vruchten zijn rond en hebben een Goudse-kaasachtige vorm die het Kaasjeskruid zijn Nederlandse naam geven.
Deze wilde eetbare plant wordt op verschillende manieren als kruidengeneesmiddel gebruikt. Het is een ontstekingsremmer, diureticum, verzachtend, verzachtend, laxerend en slijmoplossend.
Kaasjeskruid was van oudsher een nuttige plant die hoog aangeschreven stond als groente, maar vooral als een veelzijdige medicinale plant. Tot het begin van de moderne tijd had de soort de reputatie een universeel geneesmiddel te zijn. Kaasjeskruid verminderde koorts, verlichtte bijna alle pijnen en genas insectensteken en wonden.
Kaasjeskruidblad werd gebruikt om de bevalling op te wekken en als een indicator voor de vruchtbaarheid van een vrouw te fungeren.
Kaasjeskruid - Malva sylvestris
Kaasjeskruid is een mooie sierplant met medicinale kenmerken. Hij is eetbaar; de jonge blaadjes kunnen als groente gegeten worden. De zaden, zaaddozen en bloemetjes worden eveneens gegeten; ze kunnen prima aan salades worden toegevoegd.
Voor de oorsprong van de botanische naam Malva zijn een aantal verklaringen:
- De eerste verklaring stelt dat Malva is afgeleid van het Oudgriekse woord 'malassoo' = verzachten.
- De tweede verklaring is dat Malva is afgeleid van het Hebreeuwse woord 'malluah' = zout van smaak.
- De derde verklaring komt van het Franse woord Mauve wat "rozeviolet" betekent naar de kleur van de kroonbladeren.
Sylvestris (Latijn) betekent "bosachtig, met hout begroeid". Dit verwijst naar de voorkeursplek om te groeien bij deze plant. Alhoewel de plant in Nederland vaker voorkomt in de berm langs een weg dan in het bos, maar dan wel bij voorkeur in de schaduw.
De plant heeft drie- tot zevenlobbige, handvormige bladen. De bloemen groeien met twee of meer bijeen in de bladoksels. De bloeiperiode loopt van mei tot in september.
Het verspreidingsgebied beslaat het grootste deel van Europa. De plant kan men aantreffen in warme bermen, langs wegranden, hagen en muren. De plant wordt ook in de siertuin gebruikt.
Het Kaasjeskruid is nectarplant voor bijen en hommels. Het is de waardplant voor de distelvlinder (Vanessa cardui) en het kaasjeskruiddikkopje.
Historie
Groot kaasjeskruid kent een lange historie wat betreft gebruik in en buiten de keuken. Het is een bekende plant in de kruidengeneeskunde. De oude Latijnse naam Herba
Omniumorbium (kruid voor alle ziekten) wijst ook op de heilzame werking van de plant.
De plant werd door Dioscorides genoemd als middel voor darmen en baarmoederklachten. De Romeinse schrijver Plinius de Oudere noemt de plant als geneesmiddel tegen wespen- en schorpioenensteken. Hij beveelt ook het kruid aan om de bevalling te versnellen.
Het schijnt dat het de status sierplant heeft gekregen toen Karel de Grote het in zijn tuinen liet aanplanten.
Folklore
Kaasjeskruid is door de geschiedenis heen gebruikt tijdens afscheidsrituelen wanneer iemand is gestorven.
De Kelten plaatsten de platte zaadschijven over de ogen van hun doden om te voorkomen dat boze geesten in het hoofd van de overledene sluipen.
Het planten van Kaasjeskruid in de buurt van of op het graf is een eerbetoon en ter bescherming van degenen die zijn overleden.
Gebruik magisch
Er wordt gezegd dat de magische wortel vaak werd gebruikt in liefdes- en vruchtbaarheidsspreuken en is een geschikt kruid bij handfastings. Men geloofde dat kaasjeskruid mensen hielp boven hun driften en passies uit te stijgen, dus het was een belangrijk tegengif voor liefdesdrankjes. En het beste van alles is dat kaasjeskruidpillen domheid kunnen genezen! Kaasjeskruid is ook een beschermend en reinigend kruid. Het wordt vaak gebrand zoals Salie om een ruimte te reinigen.
De bladeren en bloemen worden vaak in olie gedrenkt en gebruikt als zalvingsolie om te beschermen tegen kwade geesten. Als je van plan bent astraal te reizen en wat extra bescherming wilt, breng deze olie dan aan voordat je in trance gaat.
Gebruik culinair
De bloemen en bladeren zijn eetbaar en hebben mensen vaak van de hongerdood gered in tijden van hongersnood. De plant bevat vitamine A, vitamine C, vitamine B1, vitamine B2 en caroteen. Ze is lange tijd als groente in trek geweest. Vergelijk het qua bereidingswijze met spinazie en doe bijvoorbeeld de jonge bladeren rauw door de salade of eet de bladeren gekookt. Ook geeft het smaak aan soepen en sauzen. De smaak is enigszins noot-achtig. Ook de bloemetjes kun je eten en die hebben een milde zacht-zoete smaak.
De bladeren kunnen rauw aan salades of soepen worden toegevoegd. Als je te veel aan de soep toevoegt, wordt deze slijmerig.
De wortel kan worden gekookt en vervolgens gebakken met uien en boter voor een groente.
De wortel kan in water worden gekookt om een consistentie te krijgen die lijkt op die van eiwitten. Het water kan dan worden gebruikt als vervanging voor eiwit.
De zaden kunnen worden toegevoegd aan salades voor een extra crunch.
Marshmallow
Hoe is Kaasjeskruid geassocieerd met snoep? Het water dat overblijft na het koken van de wortel van de plant kan dienen als vervanging voor eiwit bij het maken van meringues, die al lang deel uitmaken van het snoeparsenaal. De zoete witte marshmallows waar we zo dol op zijn dateren uit het einde van de 19e eeuw en gebruikten oorspronkelijk een extract van Kaasjeskruid wortels. De wortel van deze plant werd ooit gebruikt om paté de guimauve te maken, een zoete lekkernij die lijkt op de hedendaagse marshmallows. (De engelse naam voor Kaasjeskruid is Mallow.)
Het sap werd gemengd met eiwit en suiker en tot schuimige meringue geklopt, gebakken en in vierkanten gesneden en gebruikt tegen keelpijn.
Al ver voor de 19e eeuw werd in Egypte een soortgelijke traktatie gemaakt met Kaasjeskruid-sap en honing.
Gebruik geneeskrachtig
Net zoals heemst zit de kracht van het groot kaasjeskruid in de slijmstoffen die in alle delen van de plant, vooral in de bladeren en bloemen, aanwezig is. De actieve bestanddelen werken ontstekingswerend en verzachtend. Vooral de luchtwegen ondervinden hier de voordelen van.
Kaasjeskruid bevat verbindingen die het immuunsysteem activeren en stoffen die infecties verzachten en het medicinale gebruik ervan wordt nog steeds onderzocht.
De plant bevat onder meer etherische olie, looistof, tanninen, flavonoïden en anthocyanen, met name in de bloemen. Van de bloemen kan ook thee worden gezet die goed zal helpen tegen keelpijn, vanwege de aanwezigheid van slijmstoffen in de bloemen. Gorgel bij keelpijn met wat afgekoelde thee om de stoffen goed het werk te laten doen. Daarnaast kun je de kruidenthee van Kaasjeskruid goed gebruiken om ontstekingen in de mond wat te verzachten.
Een omslag met aftreksel van de bloemen van Kaasjeskruid helpt bij eczeem. Verder helpt het uitwendig (al dan niet in combinatie met andere kruiden) om ontstekingen te verzachten.
De etherische oliën lossen slijm op. Verder geven ze ontspanning bij kramp. De slijmstoffen van de plant kunnen voor beschermende laagjes zorgen en prikkels verzachten.
Hoewel het niet alle ziekten kan genezen, zijn delen van de plant met succes gebruikt tegen hoest, keelpijn, huidontsteking, koorts, urinewegaandoeningen en constipatie.
Het is een kruid dat al eeuwenlang toegepast wordt in de kruidengeneeskunde.
